Scheepswrakken

In het verleden zijn er vele schepen vergaan op de Waddenzee, vaak tijdens stormen. Al in de Romeinse tijd was er sprake van een grote scheepsramp waarbij een oorlogsvloot van 1.000 schepen schipbreuk leed rond de uitmonding van de Eems. Ook zijn er rondom de rede van Texel tussen de 1.500 en 1.800 honderden schepen vergaan! Meer info

Sub categoriën: (pre)Romeinse tijd // Middeleeuwen/Hanze // de Gouden eeuw (1550-1700) // de Nieuwe tijd (1700-1900) // de 20e-21e eeuw //

Terpen/verdwenen dorpen

Langs de Waddenkust zijn in de loop der eeuwen al verschillende dorpen verdwenen door stormvloeden, geulverplaatsingen, kusterosie en het verplaatsen van de Waddeneilanden. Een mooi voorbeeld hiervan is de inbraak van de zee via het Lauwersestuarium tussen Fryslân en Groningen: rond 800 na Chr. zijn hier een aantal bewoonde wierden en terpen door het water verzwolgen. Meer info

Sub categoriën: Tot 1000 // 1000-2000 // Heden & Toekomst //

Historische landschappen

Geologische processen zoals zeespiegelstijging, bodemdaling, getijdenbeweging, veengroei, opstuiving, afslag, sedimentatie en erosie hebben het Waddengebied gevormd in de afgelopen 10.000 jaar. Meer info

Wrakkenkerkhof BurgerzandCultuurhistorie

Door verraderlijke stormen vergingen vroeger veel schepen. In het gebied Burgerzand-Noord liggen erg veel scheepswrakken – een werkelijk wrakkenkerkhof. toon op kaart

Scheurrak SO1Cultuurhistorie

Op kerstavond 1593 lagen honderden schepen op de Koopvaarders Rede ten zuidoosten van Texel in een zware storm. Enkele schepen sloegen van het anker en namen een veertigtal andere schepen mee in hun ondergang. Duizenden zeelieden kwamen om. toon op kaart

PalmhoutwrakCultuurhistorie

Het Palmhoutwrak is een scheepswrak uit de zeventiende eeuw. In 2014 is het wrak ontdekt door Texelse sportduikers. Uit het wrak zijn bijzondere vondsten gekomen waaronder: kanonnen, gereedschap, maar ook een ongeschonden zijden jurk van Koninklijke allure, die de wereldpers haalde. toon op kaart

Baron van Pallandt van RozendaalCultuurhistorie

De ‘Baron van Pallandt van Rozendaal’ was een vracht- en passagiersschip dat in 1867 is gezonken voor de haven van Oudeschild, Texel. Het schip kwam van Java en was geladen met koffie, suiker en tin. toon op kaart

Het SchervenwrakCultuurhistorie

In 2005 vonden sportduikers in de Waddenzee een scheepswrak met duizenden scherven. Ze gaven het de toepasselijke naam 'Schervenwrak'. toon op kaart

Het scheepswrak van de Engelsmanplaat Cultuurhistorie

In de eerste maanden van 2014 werden onderdelen van een scheepswrak gevonden door wadloper Lammert Kwant. Dit was in de omgeving van de oude fundering van de Groote Kaap op de Engelsmanplaat. In eerste instantie staken slechts de uiteinden van enkele spanten uit het zand, maar in de erop volgende zomer ontstond er een klein spoelgat ter hoogte van de wraklocatie en werd er meer van het wrak zichtbaar. toon op kaart

Vissersramp bij Paesens-ModdergatCultuurhistorie

Op 5 maart 1883 voeren 22 vissersschepen uit bij Paesens-Moddergat. Hiervan zijn er 17 vergaan in zwaar weer. Het waren zogenaamde blazers, die eigenlijk helemaal niet geschikt waren voor de Noordzee. Van de 84 opvarenden zijn er 83 omgekomen; bijna de volledige mannelijke bevolking van het dorp. toon op kaart

HMS Koningin Emma der NederlandenCultuurhistorie

Het schip de HMS Koningin Emma der Nederlanden – het grootste bekende wrak in de Waddenzee! toon op kaart

De verdronken dijk in het MarsdiepCultuurhistorie

In 2013 werd in het Marsdiep tussen Den Helder en Texel een 430 meter lange, 30 meter brede en 10 meter hoge structuur waargenomen. De structuur bevindt zich op een diepte van 20 tot 40 meter en is bij de Dienst der Hydrografie bekend als 'obstakel van stenen'. Welke schat ligt hier verborgen? toon op kaart

Verdronken nederzetting GrebbeCultuurhistorie

Al honderden jaren wordt in de kop van Noord-Holland verteld dat er in een duister verleden een stad was geweest die Grebbe heette. Deze stad zou gelegen zijn tussen het huidige Wieringen en Den Helder, ergens op het wad dus. In de 18e eeuw vertelden de vissers van Den Helder en Huisduinen dat in deze stad reuzen zouden hebben gewoond. toon op kaart

Griend en haar verdronken dorpenCultuurhistorie

Ten noordwesten van Harlingen ligt het eilandje Griend. Griend is een zandplaat met een oppervlakte van ongeveer 23 hectare, waar vroeger meerdere dorpen en zelfs een havenstad waren gevestigd. Kun jij het je voorstellen? toon op kaart

Het Eiland BoschCultuurhistorie

In 1700 bestond er een extra Waddeneiland, ten oosten van het huidige Schiermonnikoog – het Eiland Bosch. Weggeslagen tijdens een stormvloed, waardoor het ook wel het Groningse Atlantis wordt genoemd. toon op kaart

De Dijk van Holwerd naar AmelandCultuurhistorie

Op de historische kaart van 1883 staat de voormalige dam van Holwerd naar Nes op Ameland aangegeven. Deze rijshouten dam is aangelegd tussen 1875 en 1878, maar opgegeven na schade door stormvloeden in 1882. toon op kaart

Voormalige MiddelzeeCultuurhistorie

In de tijd van de middeleeuwen mondde op deze locatie een zeearm uit in de Waddenzee. Deze middeleeuwse zeearm begon ten oosten van Bolsward en boog bij Sneek naar het Noorden. Zie jij het al voor je dat je van Marssum naar Leeuwarden moest reizen met de boot? toon op kaart

Historische kaart 1848, oostelijke Waddenzee Cultuurhistorie

Historische kaart 1852, westelijke Waddenzee Cultuurhistorie

Historische kaart 1883, hele Waddenzee Cultuurhistorie

Paleogeografische reconstructie 100 n. Chr. Cultuurhistorie